Nghề khai thác cá bò gù ở nước ta đang rất mang triển và mang lại nguồn lợi kinh tế rất cao. Với trữ lượng lớn và giá trị cao, cá bò gù nước ta đã được xuất khẩu sang hơn 100 nước trên thế giới như Mỹ, khu vực Trung Đông, EU khu vực ASEAN, Nhật Bản,… Nhìn số nước nhập khẩu hàng cá bò gù của nước ta cũng đủ để chứng minh sức hút của loại cá này đến thế nào.
Còn bạn, bạn đã biết cá bò gù là gì chưa? Lợi ích của chúng như thế nào mà ai cũng ao ước muốn thưởng thức. Nông sản Việt Nam sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về loại các này cho các bạn qua bài viết dưới đây.
Mục lục:
Cá bò gù là cá gì? Đặc điểm của cá bò gù
Cá bò gù thực ra là cá ngừ đại dương, thuộc họ Cá bạc má (Scombridae), thuộc chi Thunnus, sinh sống ở vùng biển ấm. Nước ta có khí hậu nhiệt đơi gió mùa, nhiệt độ nước biển cao, ấm cùng với hệ sinh thái biển đa dạng nên có ản lượng cá ngừ đại dương rất lớn. Sở dĩ cá ngừ đại dương được ngư dân gọi là “cá bò gù” vì lưng của nó gù, thịt đỏ như thịt bò, và rất to lớn mỗi con cá nặng trung bình từ 40 -50kg, có nhiều con lên đến cả 100kg.
Nghề câu cá bò gù nhiều nhất ở Phú yên, Bình Định, Quãng Ngãi và Khánh Hòa vì cá phân bố chủ yếu ở vùng biển Hoàng Sa và Trường Sa. Mùa câu cá bò gù bắt đầu từ tháng tháng 4 đến tháng 8, ngư dân câu ở vùng biển Trường Sa. Từ tháng 8 đến tháng 4 năm sau, câu ở vùng biển Hoàng Sa đến Trường Sa.
Lúc trước ngư dân khai thác bằng biện pháp thủ công, sản lượng thấp và chất lượng bị giảm đáng kể do kỹ thuật đánh bắt và cách bảo quản còn thủ công. Ngày nay, với công nghệ đánh bắt hiện đại của Nhật Bản là máy kéo câu tự động sẽ khống chế cá vùng vẫy trong quá trình cắn câu bằng cách thả vòng tạo xung điện theo dây câu để chụp lên đầu cá, điện sẽ làm cá bị ngất trước khi đưa lên bờ cách từ 10 – 30 m. Khi đưa cá bò gù tàu sẽ tiến hành kỹ thuật xử lý cá, cá ngất do điện nên không vùng vẩy, không tiết axit nên chất lượng thịt cá rất đảm bảo.
>> Xem thêm thông tin về đặc sản cá bò: https://cabo.vn/
Kỹ thuật ướp cá bò có một không hai – đạt tiêu chuẩn xuất khẩu
Kỹ thuật ướp cá bò gù chính là yếu tố then chốt quyết định chất lượng cá ngừ đại dương. Các công đoạn xử lý cá bò gù phải tuân thủ đúng và đủ theo quy trình như sau:
- Đầu tiên tiến hành chọt tủy và thông tủy để cá bò gù tê liệt hoàn toàn.
- Dùng dao chuyên dụng cắt vây đuôi, rồi mổ 2 bên mang của cá để cắt tiết và loại bỏ nội tạng. Để đảm bảo cá được bảo quản tốt nhất khi ướp.
- Cách ướp cá bò gù vô cùng quan trọng tránh không để cháy mặt cá. Khi cá còn sống, vùng vẫy dưới nước có thân nhiệt là 38 – 400C, thân nhiệt cá sẽ giảm còn 26 – 320C khi loại bỏ nội tạng. Để tránh tình trạng sốc nhiệt cho cá, sau khi rửa sạch cá bằng nước biển phải được giảm nhiệt từ từ. Cá bò gù được cho vào thùng ngâm có nhiệt độ từ 16 – 200C để cơ thể cả hạ nhiệt dần, ngâm trong vỏng 5 phút. Sau đó cho cá vào hầm lạnh từ 3 – 5 0C để ướp lạnh và bảo quản. Như vậy là hoàn tất quy trình sơ chế và ướp đông cá đạt chuẩn.
Trước đây, khi chưa biết đến phương pháp ướp lạnh từ từ này, ngư dân sau khi xử lý cá bò gù xong thì cho thẳng vào hầm cấp đông với nhiệt độ 3 – 5 0C, nên thị cá bị chát trên mặt, làm giảm chất lượng và giá trị của cá bò gù do sự sốc nhiệt.
Lợi ích của cá bò gù đối với sức khỏe con người
Cá bò gù – cá ngừ đại dương vừa ngon miệng, đẹp mắt và có giá trị dinh dưỡng rất cao nên rất được nhiều người ăn đón, tìm mua. Trong 165 gam cá bò gù cấp đông có giá trị dinh dưỡng như sau: Lượng calo 191, chất béo 1.4g, Natri 83mg, chất đạm 42g và rất nhiều vitamin và khoáng chất khác. Đặc biệt trong có bò gù không có carbohydrate, chất xơ hoặc đường nào vì vậy chúng có vô vàng tác dụng đối với sức khỏe của chúng ta.
- Ngăn ngừa xơ vữa động mạch: Hàm lượng chất béo của các bò gù rất thấp nên có tác dụng rất lớn trong việc giảm mức độ lipid trong máu, ngăn ngừa xơ vữa động mạch.
- Giảm cân: Cá bò gù rất ít chất béo mà lại có lượng calo cao, chính vì thế ăn cá ngừ không chỉ giúp cơ thể có năng lượng nhiều để hoạt động, cân bằng vóc dáng, và loại thực phẩm rất thích hợp để ăn kiểm soát cân năng.
- Tốt cho mắt: Có bò gù rất giàu Omega-3 giúp mắt sáng, khỏe mạnh và ngăn ngừa tình trạng thoái hóa điểm vàng, giảm nguy cơ rối loạn mắt.
- Thúc đẩy não bộ hoạt động: DHA có trong cá bò gù rất quan trọng cho sự phát triển não, hệ thần kinh và võng mạc do đó sẽ thúc đẩy sự tái sinh của các tế bào não, cải thiện và ngăn chặn nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ.
- Ngăn ngừa thiếu máu, thiếu sắt: Cá bò gù chưa một lượng lớn sắt và vitamin B12 nên ăn cá sẽ giúp bổ sung lượng sắt cần thiết cho cơ thể và ngăn ngừa bệnh thiếu máu. Phụ nữ vào 3 tháng giữa của thai kì nên bổ sung thêm cá bò gù để cung cấp Fe cho thai nhi phát triển.
- Giảm Cholesterol xấu: DHA, EPA và taurine dồi dào có trong cá bò gù ngừ sẽ làm giảm lượng chất béo trong máu và thúc đẩy các tế bào gan phát triển và tăng cholesterol “tốt”, duy trì sức đề kháng cho cơ thể.
Cách chọn mua cá bò gù ngon
Cá bò gù được bán ở thị trường phần lớn là đông lạnh và không có cá tươi. Cá được khai thác dài ngày trên biển rồi mới đưa vào đất liền. Khi mua, bạn nên chú ý đến hạn sử dụng của thịt cá và mua ở những đơn vị uy tín có nhãn mác rõ ràng. Thời gian mua lý tưởng nhất, đảm bảo cá ngon nhất là trong vòng 1 tháng kể từ ngày đánh bắt và chế biến cá.
Khi mua cá bò gù bạn nên quan sát những đặc điểm sau:
- Quan sát bì ni lông bao cá, có bị thủng chỗ nào không, thịt có có bị hở ra không. Vì có thể trong quá trình vận chuyển, cá bị va chạm vào nhau là thủng bị điều này sẽ ảnh hưởng đến chất lượng của cá. Phần thịt cá bò gù bị hở sẽ tiếp xúc với không khí sẽ là điều kiện lý tưởng cho vi sinh vật gây hại tấn công.
- Nếu thịt cá bò gù có lớp đá tuyết bên trên thì không nên mua vì thì có khả năng miếng thịt cá đã được trữ quá lâu, thịt không còn tươi ngon nữa, cũng bị mất đi khá nhiều chất dinh dưỡng.
- Miếng cá bò gù ngon là miếng có màu đỏ bắt mắt như thịt bò, từng vân thịt rõ ràng. Nếu cá có màu nhợt nhạt, thì không nên mua thì có khả năng là cá giả.
>>Xem thêm:
Cá bò gù nấu món gì ngon?
Cá bò gù với vô vàng lợi ích cho sức khỏe nên rất được ưa chuộng. Do kích thước của cá rất lớn nên hầu như các bộ phận của cá đều có thể sử dụng để chế biến làm món ăn từ thịt cá cho đến dạ dày hay mắt,… Sau đây là những món ăn ngon được chế biến từ cá bò gù.
Cá bò gù áp chảo
Cá bò gù rất thích hợp để chế biến món cá áp chảo. Bởi vì thịt chúng rất đỏ, từng lát thịt lại rất to nên trông rất ngon và bắt mắt. Cá bò gù sau khi được rã đông thì cắt thành từng lát vừa ăn, lăn mè lên từng miếng cá rồi đi áp lên chảo nóng. Cho đến khi thịt các rám vàng bên ngoài, bên trong vẫn còn giữ một chút đỏ hồng.
Thưởng thức cá bì gù áp chảo với mù tạt và nước tương ăn kèm với rau thơm thì rất ngon đấy. Thịt cá thơm mùi mè, mềm, ngọt tự nhiên.
Cá bò gù nhúng dấm
Cá bò gù nhúng giấm là món ăn không còn lạ gì với những thực khách sành ăn. Thịt tươi ngon, thớ thịt rõ ràng, đỏ hồng hào được cắt thành từng lát mỏng vừa ăn. Đợi nồi giấm sôi lên ta nhúng ngập cá bò gù trong nước rồi vớt ra.
Thịt cá bò gù thơm, mà vẫn giữ nguyên hương vị thanh ngọt tự nhiên, xen lẫn vị beo béo và vị chua ngọt của giấm khiến ai ăn cũng thích thú. Bạn có thể ăn kèm món này với bún, bánh tráng hoặc mì tùy thích.
Cá bò gù nướng
Cá bò gù nướng là món ăn vô cùng hấp dẫn và cách chế biến cũng đơn giản. Tùy theo sở thích mà bạn có thể nướng mọi, hoặc nướng muối ớt, sa tế,… đều rất ngon.
Nếu bạn nướng cá muốn tẩm gia vị thì nên ướp cá ít nhất khoảng 1 đến 2 giờ nhé. Vì với đặc tính không ngấm gia vị như các loại các cá khác, nên thời gian ướp phải lâu hơn để cá thấm gia vị. Sau khi cá thấm nên gói cá vào giấy bạc để nướng, đảm bảo mọi hương vị được lưu giữ lại bên trong cá. Cá bò gu rất nhanh chín nên bạn chỉ cần nướng khoảng 10 phút là có thể dùng.
Từng miếng cá bò gù được nướng chín vàng, gia vị thấm trong từng thớ thịt đậm vị ngọt ngào của biển cả xen lẫn chút vị cay nồng từ muối ớt, hương sa tế hay vị chua ngọt nhẹ cực kì hấp dẫn.
>> [MÓN NGON DỄ LÀM] Cá bò rim sa tế mồi nhậu “bao nghiền”: https://thanhnien.vn/video/mon-ngon/mon-ngon-de-lam-ca-bo-rim-sa-te-moi-nhau-bao-nghien-98385v.html
Cá bò gù chấm bù tạt
Thịt cá bò gù đem thái miếng mỏng hình chữ nhật, bày sẵn ra đĩa và cất vào ngăn mát tủ lạnh. Sau đó đei chuẩn bị các loại rau ăn kèm như chuối xanh thái lát mỏng, xoài gọt mỏng vừa miếng cuốn, lá cải,… rửa sạch để ráo rồi bày ra đĩa.
Món cá bò gù có ngon hay không phụ thuộc vào cách pha nước chấm. Lấy một cái chén cho vào đó mù tạt + nước tương + hỗn hợp ớt tỏi băm nhỏ khấy đều lên là được. Do mù tạt có vị cay nồng nên nếu bạn không ăn quá cay được thì cho thêm một ít tỏi và ớt thôi nhé.
Khi thưởng thức chỉ cần bánh tráng rồi cho lần lượt từ rau sống, đến thịt cá, gừng, chuối xanh, xoài chấm vào chén mù tạ cay nồng nơi sống mũi. Cá bò gù ngọt, thơm không hề có mùi tanh, cùng với hương vị của các loại rau sẽ khiến bạn mê mẩn đấy.
Lẩu mắt cá bò gù
Mắt cá bò gù nên bỏ sạch gân máu còn bám quanh mắt để giảm mùi tanh sau đó ngâm với nước muối pha loãng khoảng 15 phút rồi để ráo. Sau đó luộc sơ mắt cá với nước sôi rồi vớt cá ra để nguội.
Nấu món lẩu mắt cá bò gù cũng giống như các món lẫu khác. Bắt nồi lên phi hàng tỏi cho thơm, xào ca chua tạo màu rồi cho nước vào đun. Nên nấu mắt cá bò gù với măng chua sẽ rất ngon. Món lẩu với nhiều màu sắc bắt mắt của măng, cà chua, rau lẩu, mắt cá bò gù béo ngậy, ăn miếng nào là ghiền miếng nấy. Món lẩu này dùng nóng kèm với một chút nước mắm ớt và bún sẽ rất ngon.
Cháo cá bò gù
Cháo cá bò gù là món ăn đặc sản của của Phú Yên và là niềm tự hào của mỗi người dân địa phương. Nếu bạn có dịp đến đây nên thưởng thức món cháo cá bò gù thơm ngon, đầy dưỡng chất này nhé. Mỗi một tô cháo cá bò gù sẽ đem đến cho bạn mùi vị của biển, thơm béo của hạt gạo và hương vị đậm đà dinh dưỡng của cá ngừ đại dương. Đây sẽ là món khiến bạn hài lòng và không thể chê vào đâu được đây.
Gỏi bao tử cá bò gù
Đây là món đặc sản của người thân miền Trung. Gỏi bao tử cá bò gù nổi tiếng vì bao tử cá rất giòn, và ngon nhất khi làm món gỏi chua ngọt. Bao tử đem về rửa sạch với nước muối rồi đem đi luộc. Sau đó thái thành sợi vừa ăn. Chuẩn bị nước sốt trộn gỏi chua ngọt bằng nước mắm + toi + ớt + chanh. Trộn đều nước sốt với bao tử khi thấm đều gia vị thì cho thêm rau thơm vào. Phần bao tử cá bò gù giòn, ăn vào sần sật, dùng kèm với các loại rau củ khác nhau tạo nên sự cân bằng mùi vị hoàn hảo chính nhờ vào nước sốt trộn gỏi chua ngọt vừa phải, tạo nên sự kích thích vị giác đến khó cưỡng.
Qua bài viết trên, giờ đây có lẽ bạn đã biết được tại sao cá bò gù lại được săn đón và có giá trị cao đến thế rồi chứ. Chất lượng cao, màu sắc đẹp mắt, nhiều lợi ích đối với sức khỏe là những điều người ta nghĩ tới khi nhắc đến á bò gù. Còn bạn, bạn đã thử món cá đặc biệt này chưa?
>> Đừng bỏ lỡ công thức chế biến Cá bò khô tẩm gia vị: https://cabo.vn/ca-bo-kho-tam-gia-vi/